अर्थशास्त्र 12 वी अभ्यासक्रम ! अर्थशास्त्र 12 वी गुणविभागणी ! 12 वी अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम गुण विभागणी

12 वी अर्थशास्त्र अभ्यासक्रम 

व गुण विभागणी

पुणे विभागीय बोर्ड -कला व वाणिज्य विभाग 

2021-2022

एकूण 10 प्रकरणे  

प्रत्यक्ष -80 गुण विकल्पासह एकूण. - 116 गुण

👍 प्रकरण क्र.1️⃣- 

सूक्ष्म आणि स्थूल अर्थशास्त्राचा परिचय

एकूण गुण. :-  07.  ते.  10

1) सुक्ष्म अर्थशास्त्र व समग्रलक्षी अर्थशास्त्र अर्थ व व्याख्या

२) ऐतिहासिक वाटचाल

३)व्याप्ती

४)दोघांची वैशिष्ट्ये

५)✂️दोघांचे महत्त्व

६) दोघांमधील फरक

👍 प्रकरण क्र.2️⃣- उपयोगिता विश्लेषण

एकूण गुण. :-  07.  ते.  10

१) उपयोगिता -अर्थ,व्याख्या व वैशिष्ट्ये

२)उपयोगितेचे प्रकार

३)एकूण व सीमांत उपयोगिता- संबंध

४)घटत्या सीमांत उपयोगितेचा सिद्धांत- व्याख्या,  तक्ता, आकृती,  गृहितके ,अपवाद, टीका

५)✂️ सिद्धांताचे महत्व✂️

👉 प्रकरण क्र.3️⃣अ)मागणीचे विश्लेषण 

एकूण गुण. :-.  08.  ते.  12

१) मागणी -संकल्पना व व्याख्या

२)मागणी पत्रक-वैयक्तिक व बाजार 

३)मागणी वक्र डावीकडून उजवीकडे खाली येण्याची कारणे 

४)मागणी निर्धारित करणारे घटक

५)मागणीचा नियम -व्याख्या, तक्ता ,आकृती ,गृहितके व अपवाद 

६)मागणीतील बदल- विस्तार व संकोच तसेच वृद्धी व ऱ्हास

७)✂️समग्र मागणी -व्याख्या ✂️

👉प्रकरण 3️⃣ब)मागणीची लवचिकता

एकूण गुण. :-  08.  ते.  12

१)मागणीच्या लवचिकतेचे प्रकार

अ)उत्पन्न लवचिकता- उत्पन्न बदल- मागणीत बदल

ब) छेदक लवचिकता- एका वस्तूची किंमत बदल -दुसऱ्या वस्तूची मागणी बदल 

क)किंमत लवचिकता- वस्तूची किंमत बदल -मागणीत बदल- प्रमाण मोजले जाते 

२)किंमत लवचिकता -पाच प्रकार-

३)लवचिकता मोजण्याच्या पद्धती -तीन 

४)✂️लवचिकता ठरविणारे घटक✂️

५)✂️मागणीची लवचिकता संकल्पनेचे -महत्त्व.  ✂️  

👍प्रकरण क्र.4️⃣-पुरवठा विश्लेषण  

एकूण गुण. :-  07.  ते.  10

१) पुरवठा व साठा व्याख्या व फरक 

२)पुरवठा पत्रक वैयक्तिक व बाजार पुरवठा पत्रक,वक्र 

३) पुरवठा निर्धारक घटक.                   

 ४)पुरवठ्याचा नियम- व्याख्या, तक्ता, आकृती, गृहीतके, व अपवाद 

 ५)पुरवठ्यातील विचलन-विस्तार व संकोच तसेच वृद्धी व ऱ्हास

 ६) खर्च संकल्पना-एकूण,  सरासरी व सीमांत खर्च 

७)प्राप्तीच्या संकल्पना- एकूण, सरासरी व सीमांत प्राप्ती 

८)✂️एकूण पुरवठा- व्याख्या.✂️

👍प्रकरण क्र.5️⃣-बाजारपेठेचे प्रकार 

एकूण गुण. ;-. 07.  ते.  10

१)बाजाराची व्याख्या 

२)बाजारांचे वर्गीकरण

1)स्थळानुसार- स्थानिक, राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय 

2)काळानुसार -अत्यल्पकाळ, अल्पकाळ, दीर्घकाळ व अतिदीर्घकाळ

3) स्पर्धेनुसार -

👉पूर्ण स्पर्धा-व्याख्या, वैशिष्ट्ये व किंमत निश्चिती 

👉 मक्तेदारी - व्याख्या,  वैशिष्ट्ये व 

✂️प्रकार ✂️

👉अल्पाधिकार -अर्थ व वैशिष्ट्ये 

👉मक्तेदारीयुक्त स्पर्धा -व्याख्या व वैशिष्ट्ये

👍प्रकरण क्रमांक -6️⃣ निर्देशांक 📈📉

एकूण गुण :-. 08. ते.  11

१) निर्देशांक -व्याख्या व वैशिष्ट्ये

२) निर्देशांकाचे प्रकार-अ) किंमत ब)संख्यात्मक क) मूल्य ड)विशिष्ट हेतू निर्देशांक.

 ३)निर्देशांकाचे अर्थशास्त्रातील महत्व

४)निर्देशांकाची रचना किंवा तयार करण्याचे टप्पे

५) निर्देशांक रचनेच्या किंवा तयार करणे पद्धती

अ)साधा निर्देशांक-

१) किंमत निर्देशांक

२)संख्यात्मक निर्देशांक

३) मूल्य निर्देशांक

ब) भारांन्वित निर्देशांक-

१) लास्पेअर किंमत निर्देशांक- मूळ वर्ष महत्त्वाचे

२) पाश्चेचा किंमत निर्देशांक-चालू वर्ष महत्त्वाचे

६)✂️निर्देशांकाच्या मर्यादा✂️

७)✂️ सांकेतिक लिपी व निर्देशांकात परिभाषेचा वापर

👍 प्रकरण क्रमांक7️⃣- राष्ट्रीय उत्पन्न

एकूण गुण :-08  ते.  12

१)राष्ट्रीय उत्पन्न- व्याख्या , वैशिष्ट्ये व चक्रीय प्रवाह

२) राष्ट्रीय उत्पन्नाच्या संकल्पना-

A) स्थूल देशांतर्गत उत्पादन (GDP)

B)निव्वळ देशांतर्गत उत्पादन-(NDP)

C)स्थूल राष्ट्रीय उत्पादन (GNP)

D) निव्वळ राष्ट्रीय उत्पादन (NNP)

३)✂️हरित स्थूल राष्ट्रीय उत्पादन✂️

४) राष्ट्रीय उत्पन्न मोजण्याच्या पद्धती -अ) उत्पादन ब)उत्पन्न क) खर्च 

५)✂️मिश्र उत्पन्न ✂️

६) राष्ट्रीय उत्पन्न मापनातील अडचणी -अ) तात्त्विक ब) व्यावहारिक

७) राष्ट्रीय उत्पन्नाचे महत्त्व

👍प्रकरण क्र.8️⃣-भारतातील सार्वजनिक वित्त व्यवहार

एकूण गुण :- 08.  ते. 12

१) सक्तीची कार्ये व एच्छीक कार्य

२) सार्वजनिक वित्त व्यवहार- व्याख्या

👉सरकारला अनेक कार्य करण्यासाठी

३) सार्वजनिक खर्च येतो- त्याचा अर्थ, खर्चाचे प्रकार -अ)महसुली ब)भांडवली क)विकासात्मक ड)विकासेतर

४) शासन -सार्वजनिक खर्च वाढीची कारणे

५) सार्वजनिक उत्पन्न -मार्ग

अ)कर- व्याख्या, वैशिष्ट्ये व प्रकार

ब)करेतर उत्पन्नाचे मार्ग

क)✂️ कर तत्वे✂️

६) सार्वजनिक कर्ज- प्रकार

७)राज्य वित्तीय धोरण- खर्च कर्ज व कर बदलून नियंतत्रणाचे साधन

८) वित्तीय प्रशासन -अंदाजपत्रक- अर्थ -तरतुदी- प्रकार -३

९)✂️अंदाजपत्रकाचे महत्त्व✂️

👍प्रकरण क्र. 9️⃣-भारतातील नाणे बाजार आणि भांडवल बाजार

एकूण गुण. :- 08.  ते.  11

A)नाणेबाजार -अर्थ व रचना (अल्पकाळासाठी कर्ज देणे व घेणे)अ)संघटित क्षेत्र-

१)भारतीय रिझर्व बँक- व्याख्या व कार्ये

२)व्यापारी बँक -व्याख्या व कार्ये ३)सहकारी बँका४)विकास वित्तीय संस्था

५) भारतीय सवलत व वित्तीय गृह

ब) असंघटित क्षेत्र-

 २) भारतात नाणे बाजार - महत्त्व

३)✂️भारतातील नाणे बाजाराची समस्या✂️

४)नाणे बाजारातील सुधारणा

B)भारतातील भांडवल बाजार- (दीर्घ मुदतीची कर्ज व्यवहार) १)भांडवल बाजार संकल्पना व रचना

२) भारतात भांडवल बाजाराची भूमिका

३)✂️भांडवल बाजाराच्या समस्या✂️

४) भांडवल बाजारातील सुधारणा

👍 प्रकरण क्र.🔟- भारताचा विदेशी व्यापार

एकूण गुण. :-. 04.  ते.  06

१)अंतर्गत व्यापार -अर्थ 

२)विदेशी व्यापार - अर्थ व प्रकार-३

३) भारतातील विदेशी व्यापाराची- भूमिका

४) भारतातील विदेशी व्यापाराची- रचना -वैशिष्ट्ये 

५)✂️ भारतातील विदेशी व्यापार -दिशा किंवा कल (2001 पासून)अ) निर्यात कल ब)आयात कल✂️

६)व्यवहारतोल संकल्पना - व्याख्या 

७)व्यापारतोल संकल्पना

वरील एकूण 10 प्रकरणे  - 

प्रत्यक्ष -80 गुण विकल्पासह एकूण. - 116 गुण

अभ्यासक्रमात आहेत

धन्यवाद

बनसोडे सर व्ही एस

विषय अर्थशास्त्र

You Tube Video link 👇

https://youtu.be/q7JvxN8-mDM

join my Telegram Channel 👉 https://t.me/Economicsvsb

धन्यवाद

बनसोडे सर व्ही  एस.